Willemstad- Lokale luchtvaartmaatschappij EZ Air gaat aanstaande dinsdag, 14 januari 2020, van start met geregelde vluchten tussen Curaçao International Airport en de Ernesto Cortissoz luchthaven van Barranquilla.
Wie de vele aankondigingen van de luchtvaartmaatschappij ziet, onder meer op sociale media, zal niet direct beseffen welk een enorme historie schuilt achter de vliegverbinding tussen het Colombiaanse Barranquilla en Curaçao. Toch vond de eerste vlucht van Barranquilla naar Curaçao al in maart 1925 plaats. Op die datum landde het vliegtuig met de naam Isidoor, eigendom van de Duits-Colombiaanse maatschappij Scadta (Sociedad Colombiana Alemana de Transporte Aereos) op het water van de Schottengatbaai.
Wat de geschiedenis van de Scadta zo mogelijk nog interessanter maakt, is het feit dat zij (mede) werd opgericht door Ernesto Cortissoz. Cortissoz had namelijk pure Curacaosche roots: de vader van Ernesto, Jacob, werd op Curaçao geboren en verhuisde pas later naar Barranquilla, waar Ernesto in het jaar 1884 ter wereld kwam.
Geschiedenis van Scadta
Op 5 december 1919 werd de Scadta officieel opgericht door Werner Kammerer, Albert Tietjen, Stuart Hosie, Ernesto Cortissoz, Jacobo Correa, Aristides Noguera en Rafael Palacio. Het plan was om watervliegtuigen in te zetten, om zo te kunnen landen op de rivier Magdalena, waaraan diverse nederzettingen voor de handel lagen.
De maatschappij deed al sinds 1924 pogingen om toestemming te krijgen voor het uitvoeren van lijnvluchten naar Curaçao. In 1925 werd daadwerkelijk gestart met een verbinding van Curaçao via Baranquilla naar Maracaibo in Venezuela.
Hoewel nog valt te bezien of dat historisch wel helemaal accuraat is, wordt Scadta gezien als het begin van het hedendaagde Avianca. Het is in elk geval wel aan Scadta te danken, dat Avianca vandaag de dag wordt gezien als de tweede oudste luchtvaartmaatschappij ter wereld, na de KLM. Avianca herdacht op 5 december 2019 op grootse wijze dat het 100 jaar bestond.
Vlak na de aanleg van een 700 meter lange landingsbaan op de voormalige plantage Hato in het jaar 1928, stopte Scadta met de vluchten naar Curaçao. Van de nieuwe landingsbaan werd de eerste jaren nauwelijks gebruik gemaakt. Hierin kwam pas verandering toen de KLM in 1934 met haar vluchten naar Curaçao begon met de beroemde ‘Snip’.
Betalen per extra kilo lichaamsgewicht
Wie denkt dat het betalen voor het inchecken van een koffer of andere aanvullende diensten iets nieuws is, heeft het mis. Passagiers van Scadta betaalden een basistarief van zeventig dollar tot een lichaamsgewicht van zeventig kilo. Voor elke kilo die de passagier meer woog, moest hij een dollar per extra kilo betalen; voor die tijd nog een aardig bedrag.
Ernesto Cortissoz
Met Cortissoz zelf liep het overigens minder goed af: Bij een viering in juni 1924, er ere van het feit dat de Magdalena werd uitgediept, stortte bij een ‘fly over’ een vliegtuig neer. Alle personen aan boord, inclusief de toen 40 jaar oude Ernesto Cortissoz, kwamen jammerlijk om. Het was een zwarte dag in de geschiedenis van Barranquilla. Alle bedrijven en winkels in de stad waren dicht voor de begrafenis. Cortissoz liet zijn vrouw Ester en maar liefst 5 jonge kinderen achter.
Dat Cortissoz een zeer belangrijke figuur is geweest in de luchtvaart van Colombia en van Barranquilla in het bijzonder, blijkt wel uit feit dat de luchthaven van Barranquilla naar hem is genoemd. Ook zijn er diverse artikelen geschreven over Cortissoz en zijn vader Jacob. Er verscheen zelfs een heel boek over het leven van Ernesto: ‘Ernesto Cortissoz, Conquistador de utopías’ (ISBN 958-9232-33-7).
Sefardische joden
De familie Cortissoz maakte deel uit van een groep zeer vooraanstaande zakenlieden in Barranquilla, die voor een niet onbelangrijk deel van Curaçao afkomstig waren. Vele familienamen van hen die in die tijd de belangrijkste zakenlieden waren in de Colombiaanse kuststad -zoals Curiel, Dovale, De Sola, Gómez Casseres, Heilbron, Henríquez, lsaa, Jesurun, López Penha, Salas en Senior- zullen direct herkend worden als ook nog steeds op Curaçao gangbare achternamen.
Vele van deze immigranten hadden één ding in het bijzonder gemeen: hun jodendom. Ondanks hun Nederlandse, Engelse of Franse nationaliteit, waren ze allen Sefardisch, omdat ze afkomstig waren uit de Hebreeuwse gemeenschappen van Spanje en Portugal, die in 1492 gedwongen werden gedoopt onder bedreiging van verwijdering uit de landen waaruit ze afkomstig waren. Ze stamden af van de zogenaamde ‘nieuwe Christenen’, die in de 17e eeuw terugkeerden naar het jodendom en zich vestigden in Antwerpen, Amsterdam, Bayonne, Bordeaux, Londen en Hamburg.
Velen van hen emigreerden naar de Nieuwe Wereld en vestigden zich in het Caribisch gebied vooral op Curaçao en Jamaica, vanwaar ze actieve deelnemers aan de handel waren. Curaçao had van oudsher de naam tolerant te zijn jegens anders-gelovigen.
Barranquilla vandaag de dag
Barranquilla is het hoofddistrict van de Atlántico provincie in Colombia. Het ligt in de buurt van de Caribische Zee en is de grootste stad en tweede haven in de noordelijke Caribische kuststreek. In 2018 kende Barranquilla een bevolking van 1.206.319 zielen, waarmee het de op drie na dichtstbevolkte stad van Colombia is, na Bogotá, Medellín en Cali.
Barranquilla ligt strategisch op 7,5 kilometer van de Magdalena-rivier. In het verleden was dat 25 kilometer, maar door de snelle verstedelijking is dat inmiddels belangijk minder. Barranquilla is ontegenzeggelijk het belangrijkste industriële-, winkel-, educatieve- en culturele centrum van het Caribische deel van Colombia.
Door haar haven, die uitgroeide tot één van de grootste van de regio, kreeg de stad in het vervelden de bijnaam “La puerta de oro de Colombia”.
Een van de belangrijkste evenementen vandaag de dag is het Carnaval de Barranquilla, dat jaarlijks tienduizenden mensen trekt.
Vluchten EZ Air
EZ Air zal twee keer per week een lijnvlucht uitvoeren tussen Curaçao en Barranquilla. De vluchten uit Curaçao vertrekken om kwart over 9 in de ochtend en arriveren, door het tijdsverschil van 1 uur met Colombia, iets na tienen lokale tijd.
Vluchten van EZ Air zijn te boeken op de ticketkantoren op Bonaire (Kaya Italia 1) en Curaçao (Rooseveldweg 505 en aankomsthal Curaçao International Airport). Tickets zijn ook online verkrijgbaar via www.flyezair.com.
Bronnen
Voor dit artikel is gebruikt gemaakt van de volgende bronnen:
- Artikel uit Antilliaans Dagblad van 28 december 2009, geschreven door Norbert Hendrikse: ‘De eerste vliegtuigen op Curaçao’
- ‘Los judíos sefardíes en Barranquilla. El caso de Jacob y Ernesto Cortissoz’, Adelaida Sourdis Nájera in Boletín Cultural y Bibliográfico, Vol. 35, núm. 49, 1998
- ‘Arab and Jewish Immigrants in Latin America: Images and Realities’, Ignacio Klich en Jeffrey Lesser, 2013
- Website Nationaal Archief Curaçao: ‘1e vliegtuig op Curaçao‘