Curaçao gaat de overheidsbegroting 2019 toch met een tekort afsluiten. Dat zegt het College financieel toezicht dat constateert dat de regering Rhuggenaath teveel nadruk legt op maatregelen om de inkomsten te verhogen in plaats van stappen te nemen om de overheidsuitgaven te verlagen.
Voor 2020 ligt er ook een forse opgave. Zo zijn de exploitatielasten van het nieuwe ziekenhuis 81 miljoen gulden hoger dan voor het oude ziekenhuis Sehos. De minister van Financiën heeft bepaalde belastinginkomsten te hoog geraamd en er moet rekening worden gehouden met het feit dat de begrote dividenden van de Centrale Bank en de RdK, de eigenaar en exploitant van de raffinaderij niet binnenkomen. Ook lopen maatregelen als de nullijn voor ambtenaren vertraging op.
Aanwijzing
Volgens de aanwijzing die de Rijksministerraad op 12 juli 2019 aan Curaçao gaf, dient het land de tekorten van 2017 en 2018 te compenseren door middel van overschotten op de gewone dienst in de jaren 2020 tot en met 2022.
In 2017 is een tekort op de gewone dienst van bijna 117 miljoen gulden gerealiseerd. De conceptjaarrekening 2018 sluit met een negatief saldo van bijna 60 miljoen.
De komende weken moet blijken of dit tekort verder zal oplopen op basis van de controle van de jaarrekening. Vooralsnog bedraagt het totaal van de tekorten over 2017 en 2018 175 miljoen gulden. Inmiddels is ook duidelijk dat 2019 met een tekort zal sluiten. Ook dit zal gecompenseerd moeten worden.
Overigens heeft de Raad van State een uitspraak uitgegeven na het beroep dat Curaçao aantekende tegen de aanwijzing van de Rijksministerraad. Knops ontving die in december, maar heeft hem tot nog toe in beraad gehouden. Volgens kenners duidt dat er op dat Curaçao in het gelijk is gesteld.
CMC en zorg
Het nieuwe ziekenhuis Curaçao Medical Center (CMC) en de zorg vormen financiële risico’s voor de begroting van Curaçao: op de korte termijn gaat het onder meer om hogere exploitatiekosten voor het ziekenhuis en de zorg.
De regering heeft in augustus vorig jaar een verzoek ingediend bij het Cft voor een aanvullende lening van maximaal 200 miljoen gulden voor het nieuwe ziekenhuis. Het is cruciaal dat Curaçao aangeeft op welke wijze deze hogere exploitatielasten door concrete ombuigingen in de ziekenhuiszorg worden gecompenseerd.
Dit wordt ook getoetst in een second opinion van overheidsaccountant SOAB en het is cruciaal dat deze – oorspronkelijk toegezegd vóór 1 december 2018 – nu snel beschikbaar komt, zegt het Cft.
Financiële risico’s
Het Cft identificeert een flink aantal ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op de begroting van Curaçao.
Eén daarvan is de oplossing die er wordt gezocht voor het probleem van de Girobank. Daarnaast is het vooralsnog onduidelijk wat de gevolgen zijn van de beoogde samenwerking tussen Refineria di Kòrsou en de Klesch-groep die geïnteresseerd is in voortzetting van de raffinageactiviteiten.
Vooralsnog blijft het daarom onduidelijk welke effecten deze samenwerking zal hebben op de economie en de begroting van Curaçao.
Begroting 2020
Ook de maatregelen in de begroting 2020 lopen vertraging op en er is inmiddels al gebleken dat deze begroting bijstelling behoeft. Zo zullen de begrote dividenden voor de Centrale Bank en de RdK, de eigenaar en exploitant van de raffinaderij naar verwachting niet binnenkomen, loopt de maatregel rondom de nullijn voor de ambtenaren voor een deel vertraging op en moeten bepaalde belastingramingen neerwaarts worden bijgesteld.
Curaçao heeft toegezegd om op korte termijn een begrotingswijziging in te dienen om hierin te voorzien. Het Cft heeft nadrukkelijk geadviseerd om de uitgaven te verlagen.
Financieel beheer
De vooruitgang op de uitvoering van de Roadmap die moet leiden tot een goedkeurende accountantsverklaring over de jaarrekening 2021 is beperkt. Een totaaloverzicht en centrale aansturing lijken te ontbreken. Voor een aantal projecten is technische assistentie aangevraagd en hoewel het Groeiakkoord hiertoe mogelijkheden biedt, is dit nog niet gerealiseerd.