De Caribische leden van de Colleges financieel toezicht (Cft) van Curaçao en Sint Maarten en die van Aruba (CAft) hebben vandaag openlijk de confrontatie gezocht met hun Nederlandse kompanen, voorzitter Raymond Gradus en toegevoegd lid op voordracht van Nederland, Henk Kamp. Beiden zouden niet luisteren naar de Caribische noden in tijden van Corona.
- Redactioneel commentaar
De timing van deze confrontatie kan niet op een slechter moment komen, nu de Rijksministerraad donderdag gaat besluiten of en in welke vorm de eilanden worden bijgestaan in hun strijd tegen Corona. Voor de goede verstaander: dan doel ik niet op de epidemiologische strijd, maar de strijd om het economisch voortbestaan van de eilanden.
Gregory Damoen, op voordracht van Curaçao lid van het Cft, Russell Voges, op voordracht van Sint-Maarten en Hellen van der Wal, lid van het CAft op voorspraak van Aruba hebben fors uitgehaald en geprotesteerd tegen de handelswijze van hun Nederlandse collega’s, Gradus en Kamp.
Onvoldoende
Die hadden in opdracht van de Rijksministerraad een advies geschreven over hoe om te gaan met het noodplan van de respectievelijke regeringen. Dat advies kwam, maar naar nu blijkt zijn de bijdragen van Damoen, Voges en Van der Wal niet meegenomen. Zij schrijven:
Ondergetekenden hebben geconstateerd dat hun respectievelijke en afzonderlijke commentaren en voorstellen op de concept-adviezen () niet dan wel ternauwernood zijn meegenomen in de eindadviezen en dat hieromtrent geen hoor en wederhoor heeft plaatsgevonden.
Als gevolg hiervan willen de drie er op wijzen en benadrukken dat deze adviezen onvoldoende de gevoelens van de Caribische leden in de twee colleges weergeven en dat de Caribische leden onvoldoende hun visie en standpunten in de adviezen herkennen.
vlnr: Henk Kamp, Raymond Graduis, Gregory Damoen en Russell Voges
Ernst
Bovendien zouden de adviezen van de Colleges onvoldoende de ernst van de situatie in de Caribische landen erkennen, zeggen de drie. “Slechts eenzijdig gericht op de financiële situatie en geen rekening houdend met de maatschappelijke en economische gevolgen van die adviezen voor de eilanden.”
En wat de drie Caribische leden al helemaal niet zint, is dat de Cft-adviezen volkomen voorbijgaan aan de solidariteitsgedachte van artikel 36 van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden.
Wat de Caribische leden ook steekt is dat de Colleges de financiële situatie in de drie landen kennen en weten dat de landen het niet alleen zullen redden, ook al vanwege de al opgelopen krimp van de economie van deze eilanden naar aanleiding van de Venezolaanse toestand voor Aruba en Curaçao en orkaan Irma voor Sint Maarten.
Fors
De Caribische leden noteren volledigheidshalve ook nog dat de fors oplopende schuldenlasten en schuldquota van de drie Caribische landen bij Nederlandse steunverlening in de vorm van leningen, ver boven de vastgestelde debt/GDP ratio van 40% uitkomen en dat de huidige sociaal economische crisis als gevolg van Corona, de landen alleen maar verder de afgrond in duwen.
Om deze redenen vinden de drie boze Cft-leden, dat bij de besluitvorming over de verzochte steun in de Rijksministerraad aanstaande donderdag, deze factoren mede in overweging dient te nemen, en een deel daarvan in de vorm van een schenking zou moeten doen. De drie gaan nog verder door mee te geven dat alle leningen die boven gehanteerde Debt/GDP ratio van 40% uitkomen aan moeten worden gemerkt als schenkingen. Dan kunnen de eilanden streven naar realistische, houdbare en duurzame openbare financiën.
Het advies van Gradus kan wat hen betreft de prullenbak in, ze distantiëren zich volledig van
het advies voor liquiditeitssteun aan de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten.
Consensus
Wat Knops met deze informatie gaat doen, staat te bezien. Hij kan er moeilijk omheen, want voorzitter Gradus geeft formeel het advies, maar er dient wel consensus te zijn. De overige ‘onafhankelijke leden’ hebben nu duidelijk aangegeven dat er niet naar hen is geluisterd. Dat doet vermoeden dat Gradus en Henk Kamp wellicht ook, op aangeven van Knops zelf een advies op maat hebben bedacht.
Het was immers Knops die in een vroeger stadium al aangaf alleen te willen lenen of in nature te willen betalen. Hij krijgt zijn advies op maat en in lijn met zijn ‘wens’. Maar gezien de aanwijzing, die formeel nog steeds van kracht is, is het onbegrijpelijk dat Cft die wens overneemt en adviseert om de hulp aan de eilanden aan te bieden in de vorm van een lening.
Uit bovenstaande kun je concluderen dat het Cft (en CAft) niet opereert als solide entiteit, die spreekt met één mond. Zou Gradus op eigen inzichten opereren? Dat lijkt me niet aannemelijk en ook tamelijk risicovol in het kader van baanbehoud. Waarom zou hij dat riskeren? Een ander meer aannemelijk scenario is dat Gradus wordt aangestuurd.
Adviesraad
Wie het Cft al enige tijd volgt weet dat het College soms buiten het kader van de Rijkswet opereert (lees de artikelen die ik daarover eerder schreef). Strikt genomen ligt de route van het toezicht verankert in de Rijkswet en al die adviesaanvragen die Knops steeds formuleert vallen daar eigenlijk buiten. Het Cft is immers een toezichthouder en niet een adviesraad van de regering. Als het al mag adviseren dan is dat op basis van de afgesproken begrotingsnormen.
De ruimere taakopvatting die voorzitter Gradus al langere tijd met verve op zich neemt, zou hem dit keer weleens noodlottig kunnen worden.
Of Curaçao en de andere landen daarmee in Coronatijd geholpen zijn? Nog even, en ze kunnen dat antwoord niet meer zelf geven. Dan liggen de drie Caribische landen Aruba, Curaçao en Sint-Maarten op de Intensive Care.
Als daar nog plek is.