Alle vier de landen hebben de afgelopen periode te maken gehad met een uitbraak onder de lokale bevolking die nog niet geheel onder controle is gebracht. Dit heeft ook geleid tot een forse belasting van de bestrijdingscapaciteit. Dat schrijft het OMT Cariben in een advies.
Aruba
Door strenge maatregelen te nemen lijkt het aantal nieuwe besmettingen de afgelopen weken langzaam weer te dalen. Eind juni kreeg Aruba te maken met een grote uitbraak onder de lokale bevolking. Was het initieel vooral onder de jongeren, na een aantal weken verspreidde het virus zich ook onder de oudere bevolkingsgroepen, uiteindelijk leidend tot hoge aantallen ziekenhuis- en IC-opnames.
Aruba heeft al vanaf het begin een goede laboratoriuminfrastructuur opgebouwd, waar grote aantallen PCR-tests relatief snel kunnen worden verwerkt. Desondanks was de proportie positieve testen (positivity rate) hoog. Door uiteindelijk stringente maatregelen, handhaving en investeringen in het bron- en contactonderzoek is er de afgelopen weken een forse daling van het aantal casussen en de positivity rate ingezet.
Curaçao
Curaçao kent sinds medio augustus een COVID-19-uitbraak op het eiland. Hoewel het aantal positieve casussen aanzienlijk is, is de druk op de curatieve zorg beperkt. Ook Curaçao test intensief. Ondanks de extra maatregelen die Curaçao heeft geïmplementeerd, heeft de ingezette daling van het aantal positieve casussen per dag nog niet doorgezet en lijkt een volledige controle van de epidemie nog niet in beeld.
Sint-Maarten
Ook de epidemie op Sint Maarten is aan het afnemen. Door beperkte testfaciliteiten op het eiland was de positivity rate voor een langere periode hoog. Recent is de moleculaire testcapaciteit uitgebreid en is een aantal praktische problemen opgelost, waarmee er ook voor de lokale public health voldoende testen beschikbaar zijn.
Momenteel wordt er geïnvesteerd in een open PCR-platform dat grootschaliger testen – ook in het kader van het reizigersverkeer – mogelijk moet maken. Diversificatie van verschillende aanbieders is van belang omdat dat het eiland minder afhankelijk maakt van (tijdelijke) tekorten aan testmaterialen.
Bonaire
Bonaire kende – in de maand september – een korte maar hevige uitbraak. Door snel strenge maatregelen te nemen en de grenzen met Curaçao en met Nederland te sluiten, zijn er sinds begin oktober geen nieuwe besmettingen meer aangetroffen. De testcapaciteit op Bonaire is beperkt, maar het eiland kan voorlopig terugvallen op de faciliteiten van Curaçao.
Van beheersen tot aanpassen
In het begin van de COVID-19-pandemie hebben de eilanden strenge maatregelen genomen met als doel het virus in te blikken, waardoor lokale transmissie op de eilanden vrij effectief kon worden tegengehouden.
Om dit te kunnen realiseren hebben de lokale overheden de bestrijding en de curatieve zorg flink moeten opschalen. Met het heropenen van de grenzen voor toerisme afgelopen zomer heeft er echter opnieuw introductie van het virus plaatsgevonden. Op de meeste eilanden heeft dit geleid tot transmissie onder de lokale bevolking met als gevolg dat er flinke epidemieën zijn ontstaan.
Door de verwachte duur van deze pandemie, en de grote afhankelijkheid wat betreft financiële positie van het toerisme, is er voor de lokale overheden een serieus gevoelde noodzaak om voor toerisme open te blijven en (weer) economische activiteiten toe te staan.
Dit betekent dat de (ei)landen accepteren, dat Civid19 voorlopig niet meer uit te bannen is en dat de verschillende eilanden derhalve de komende jaren te maken zullen krijgen met terugkerende uitbraken.
Om deze uitbraken snel te identificeren en te bestrijden is het noodzakelijk om voor langere tijd een robuuste test- en bestrijdingscapaciteit in stand te houden.
Ook de compliance met betrekking tot de door de overheid gegeven adviezen voor isolatie en quarantaine is essentieel voor succes van deze aanpak. Speciale aandacht daarbij moet worden gevraagd voor het bevolkingsdeel met een tijdelijk arbeidscontract dat zonder werk niet in het levensonderhoud kan voorzien en dat daarom terughoudend zal zijn om zich bij klachten te laten testen.
Bovenal moet het openbare bestuur aandacht hebben voor het creëren van een stevig bewustzijn bij de bevolking dat het instellen en handhaven van de algemene maatregelen – zoals afstand houden, het gebruik van mondkapjes en hand-/hoesthygiëne – voor een langere periode gecontinueerd zal moeten worden.
Dit impliceert ook dat er beperkingen blijven bestaan bij het toestaan van toeristische activiteiten en dat risicovolle situaties – zoals onder meer grote feesten en het bezoeken van nachtclubs/casino’s – voor de komende maanden ontmoedigd of verboden zullen moeten worden.
