Gisteren was het tien jaar geleden dat de veelbelovende en inspirerende dichter Hemayel Martina bij een verkeersongeluk op Curaçao om het leven kwam.
Daags na zijn overlijden schreef Jeroen Jansen een treffend In Memoriam, dat ook vandaag nog volop zijn waarde behoudt.
In memoriam Hemayel Martina
door Jeroen Jansen
Afgelopen zaterdag bezweek een 20-jarige Curaçaoënaar aan de verwondingen die hij opgelopen had door een auto-ongeluk. Het is een bericht dat je normaal gesproken snel tot je neemt en net zo snel weer uitspuugt. Weer een verkeersdode erbij: dat is heel vervelend, maar het maakt helaas onderdeel uit van ons leven dat steeds gejaagder wordt.
Voor mij was er alleen dit keer wel een verschil. Want dit auto-ongeluk had een gezicht. Dat van Hemayel Martina, een zeer getalenteerd dichter, een veelbelovend denker, of zoals journaliste Miriam Sluis het schreef ‘een spirituele leider’ in spé. Een jongen ook die symbool stond voor een nieuwe generatie Curaçaoënaars, die veel mensen hoop gaf dat de zo gewilde frisse wind over het eiland er ook echt zou komen. Die hoop is nu voor even vervlogen.
Gedicht
Ik kende Hemayel Martina niet. De enige keer dat ik hem ontmoet heb is een aantal maanden geleden geweest tijdens een optreden van Levi Silvanie in Pampus. We kwamen voor Levi. Eerlijk is eerlijk: het concert viel wat tegen. Op de een of andere manier bleken de mooie luisterliedjes van Silvanie niet te passen in die mooie mensentent waar de white Zinfandel de scepter zwaait. Er was geen klik met het publiek, de energie stroomde weg en het concert dreigde mompelend op een eind te lopen.
Totdat Hemayel Martina het podium betrad. Hij droeg een gedicht voor over de Curaçaoënaar dat me diep raakte. Het was een lofzang op het eiland en zijn mensen, maar zonder door te slaan naar blind nationalisme. Het erkende de diversiteit van Curaçao, zonder weg te lopen bij de Afro-Curaçaose erfenis van het eiland.
Als ik het anders mag zeggen: hij leerde mij wat over dit land zonder dat ik mij een buitenstaander voelde. Naderhand kwamen mijn vrouw en ik tot dezelfde conclusie: dit hadden wij graag op 10 oktober 2010 gehoord willen hebben, dit had de boodschap moeten zijn die de start van ons nieuwe land had moeten inluiden. Zo goed dus.
Symbool
Hemayel stond ook symbool voor een nieuwe generatie Curaçaoënaars. Een generatie die een tijd in het buitenland heeft gewoond, goed opgeleid is en met idealen een bijdrage wil leveren aan dit eiland. Een groep mensen waar wij helaas hopeloos mee om gaan.
Ik heb dat van dichtbij meegemaakt, toen vorig jaar bijna dertig zogenaamde ‘Young Potentials’ geworven werden voor de opstart van het nieuwe overheidsapparaat in Pais Korsou. Allemaal hoog opgeleid, vaak uit Nederland afkomstig en yu di Korsou. Al voor hun komst werden ze afgeserveerd: de zittende ambtenaren zagen hun komst als een diskwalificatie van hun eigen potentie en waarom je jong moest zijn om zo’n baan te krijgen? Het riekte volgens hen naar discriminatie. Eenmaal begonnen hebben die Young Potentials het geweten: ze mochten als ambitieuze HBO- en WO-ers vooral koffie halen en kopietjes trekken.
Zo ga je om met de nieuwe generatie. Jongeren hebben hier niet de toekomst: ze hebben vooral praatjes, en dat moet er snel vanaf. Dat is het credo.
Brug
Maar het venijn dat ik hiervoor beschreef, ontbrak bij Hemayel Martina volledig. En juist daarom was hij een echte belofte voor de toekomst. Woede of frustratie leek geen drijfveer voor hem. Hij zag de spanningen in de samenleving, zonder er een bindend oordeel over te vellen. Hij schreef en sprak elegant maar wel vastberaden over zijn Pais Korsou. En hij bouwde een brug: tussen jong en oud, tussen outsider en insider. En dat als jonge twintiger, net op weg.
Helaas wordt hem de kans ontnomen om zijn talent verder uit te bouwen en een bepalende plek in de Curaçaose samenleving in te nemen. Die druk ligt nu bij zijn generatiegenoten en bij ons, die jongeren een kans moeten gunnen om mee te bouwen. Laten we daar serieus mee om gaan. We zijn het aan onszelf verplicht, en aan Hemayel.
