DEN HAAG – Het is deze week de Week van het Caribisch Onderzoek. Maandag vond de opening plaats vanuit de studio van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Verder staan schoolbezoeken, presentaties, debatten en een symposium op de planning. De week draait vooral om verbindingen en biedt een podium voor onderzoek op de eilanden.
De Week van het Caribisch Onderzoek is onderdeel van het NWO-programma Caribisch onderzoek: een multidisciplinaire benadering.
Het initiatief om onderzoek op (en over) de Caribische eilanden binnen het Koninkrijk te stimuleren wordt gefinancierd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Podium
De NWO wilt tonen wat voor onderzoek er op de eilanden gedaan wordt. “Mij valt altijd op hoe weinig bekend dat is – wat voor onderwerpen daar bestudeerd worden en wat voor talent er op de eilanden te vinden is. Dat onderzoek moet een podium krijgen”, zegt Josef Struefer, de coördinator van de week.
Volgens woordvoerder Avital Lievendag richt het programma zich vooral op het zichtbaar maken van Caribisch onderzoek. “Eén van de dingen die de NWO heel belangrijk vindt is dat het onderzoek geankerd is in de maatschappij. Het moet relevant zijn voor de inwoners”, aldus Lievendag.
Opening
NWO voorzitter Marcel Levi en de Secretaris-Generaal van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Marjan Hammersma openden maandag het programma. Beiden spraken over het belang van investeren in Caribisch onderzoek.
Volgens de secretaris-generaal gaat het vooral om de samenwerking binnen het koninkrijk en de lokale context van het onderzoek. “Lokaal onderzoek is een grote stap voorwaarts – het is een manier om brain drain te veranderen in brain gain”, aldus Hammersma.
Daarna volgde presentaties van recent toegekende Caribische onderzoeken met tussendoor muzikale en poëtische intermezzo’s.
Omgaan met rampen
Zo presenteerde antropoloog Francio Guadeloupe Island(er)s at the Helm. Dit multidisciplinaire project onderzoekt hoe eilandbewoners historisch en cultureel gezien omgaan met rampen, bijvoorbeeld het kolonialisme, slavernij en orkanen.
De eilanders moesten in het verleden actief reageren op deze uitdagingen. Volgens Guadeloupe gebruiken tot slaafgemaakten bijvoorbeeld dezelfde gereedschappen waarmee zij kapot gewerkt werden als instrumenten om zichzelf te verheffen. Het doel van het onderzoek is om nieuwe duurzame en inclusieve strategieën te ontwikkelen ten aanzien van de huidige klimatologische uitdagingen.
Voedselzekerheid
De tweede onderzoekpresentatie ging over de invloed van de coronacrisis op de voedselzekerheid op de eilanden. Volgens presentator en politicoloog Antonio Carmona Báez is de voedselonzekerheid in het Caribisch gebied sterk toegenomen omdat de eilanden zo afhankelijk zijn van de import.
De onderzoekers hopen de veerkrachtigheid van de eilanden te vergroten. Zo kijken ze ook naar de mogelijkheid van lokale voedselproductie. “Tomaten en aubergines groeien hier bijvoorbeeld goed. Het mooie is dat het grootste deel van de voedselproductie op de eilanden biologisch is. Dus het is een duurzame optie om de voedselimport te reduceren”, aldus Báez.
Koraalrif
Toen sprak marine bioloog Mark Vermeij over het SEALINK project. Vermeij wil de processen op land en in zee bestuderen die de Caribische koraalrif beïnvloeden. Het doel is om de inzichten te gebruiken om nieuwe landinrichtingsvormen, lokale besluitvorming en educatie programma’s te ontwikkelen.
Volgens Vermeij groeit het koraal-ecosysteem op de eilanden ondanks de slechte omstandigheden. Maar het is belangrijk om te onderzoeken hoe besluiten op land zich verhouden tot de gezondheid van het koraal. “Zelfs als mensen niet van zwemmen houden, is de oceaan en het koraal van groot belang voor de eilanden”, zei Vermeij. De eilanden zijn namelijk afhankelijk van de rif: het houdt de stranden mooi, beschermt de kust en houdt de visserij en het duiktoerisme in stand.
Sociale impact corona
Het laatste onderzoeksproject gaat over de sociale impact van COVID-19 voor de kwetsbare groepen op Curaçao, Aruba en Sint-Maarten. Volgens epidemioloog en hoogleraar klinisch onderwijs Ashley Duits zet de wetenschap zich volop in om het virus te bestrijden maar krijgen de sociale gevolgen van de pandemie voor de CAS-eilanden nog te weinig aandacht.
Het onderzoek richt zich vooral op mensenrechten, gedrag en sociale weerbaarheid van kwetsbaren in de samenleving. Die groep neemt mede door corona in omvang toe op de eilanden. De centrale vraag is volgens Duits hoe je daar als beleidsmakers mee om moet gaan.
Programma
Gisteren vond een aantal middelbare schoolbezoeken plaats. Caribische onderzoekers stonden voor de klas op Aruba, Curaçao, Sint-Maarten, Bonaire, Saba, en Sint-Eustatius. Maar ook een aantal scholen in Nederlandse steden met een grote Caribische community werden bezocht. Scholieren konden vragen stellen over wat een onderzoeker eigenlijk doet en hoe onderzoek wordt uitgevoerd.
Vandaag neemt de minister van OCW het rapport over de toekomst van het Caribbean Netherlands Science Institute in ontvangst. Daarna volgt een open debat over de toekomst van Caribisch onderzoek met sprekers Samira Rafaela, Gert Oostindie, Soraya Verstraeten, Antonio Carmona Baez, Wiebe Bijker en een online tribune voor het publiek.
Donderdag en vrijdag is het tijd voor een tweedaags wetenschappelijk podium met plenaire presentaties, pitchesen netwerkmomenten. Daarnaast lanceert de NWO op vrijdag een online community platform om alle mensen die werken aan of met Caribisch onderzoek met elkaar verbinden.
Verbinding
Volgens Stuefer is die community breed en versnipperd. “Daarom willen we onderzoekers een soort thuis geven. Modern onderzoek gebeurt echt in consortia. Je moet samenwerken en discussiëren – de community moet met elkaar in contact kunnen treden.”
Ook Lievendag vindt verbinding heel belangrijk. “Verbinding komt overal terug in het programma Caribisch onderzoek. Onderling in de community, de verbinding met de wetenschap, de koppeling van de onderwerpen aan de eilandbewoners en de connecties tussen alle delen van het Koninkrijk.”
Daar ligt ook de kracht van het programma, stellen de coördinatoren. Op het gebied van onderzoek is veel samenhang binnen het koninkrijk. “Wij houden ons vooral met de inhoud bezig. Het gaat hier om kennis en de gemeenschap”, aldus Stuefer.
Lees ook:
- DNA-onderzoek naar eerste inwoners Bonaire centraal tijdens Terramar Evenement
- Eerste aflevering docuserie Kustwacht Caribisch Nederland op National Geographic
- E-Flight gaat elektrisch vliegen op de Caribische eilanden
- Geen quarantaine meer voor gevaccineerden op Aruba
- Ziekenhuis op Curaçao luidt de noodklok om IC-capaciteit
- Bestuurscollege Bonaire stuurt brief aan De Haag over wijziging belastingtarieven
- Nederlanders weten in 2021 Aruba weer te vinden
- Regering Aruba onderzoekt “Pandemic Exit Strategy”
- Kustwacht verkenningsvliegtuig vond vermiste vissers op open zee
- Druk met halfvolle cruiseschepen op Curaçao
