“Help, we spreken u toe vanuit de Vreemdelingenbarakken op Curaçao. Wij zijn vluchtelingen en zitten enkel om die reden al langer dan acht maanden vast in de gevangenis. We worden slecht behandeld, krijgen weinig en ook bedorven eten. Het komt laat en is meestal koud. Iedereen valt af. Please minister, geef ons antwoord.”
De noodkreet is van Gabriel Morales Perrozo en komt uit de SDKK-gevangenis op Curaçao. Zijn ogen zijn gericht op de Nederlandse parlementariërs die vanwege het Interparlementaire Overleg Koninkrijksrelaties (IPKO) deze week op Curaçao zijn en behalve Venezuela op de agenda hebben, ook een bezoek brengen aan de gevangenis en de vreemdelingenbarakken in Koraal Specht.
Gabriel belt met een geleende telefoon. Hij is gevlucht uit Venezuela voor honger en armoede. Net zoals de 4,8 miljoen miljoen landgenoten, die hem voorgingen. In de vreemdelingendetentie op Curaçao heeft hij het niet veel beter.
“Bijna iedereen heeft schurft”, zegt hij. “Naast mij zit iemand met oog problemen, maar geen dokter komt kijken. Ook andere landgenoten met gezondheidsproblemen blijven verstoken van medische hulp. We houden het hier niet meer uit. Help ons. Deze plek is niet geschikt om opgesloten te worden. De wasgelegenheid is compleet vervuild. Er zijn larven in de badkamer en er zijn heel veel muggen hier. Alsjeblieft, meneer minister: breng ons naar de dokter. Alstublieft geef ons antwoord….”
Naam en gezicht
In de gevangenis van Curaçao zitten op dit moment twaalf Venezolanen die op grond van artikel 3 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM) om bescherming hebben gevraagd. Acht van hen zitten al langer dan acht maanden vast. Hun misdaad? Ze zijn het bewind van Nicolás Maduro ontvlucht.
De acht hieronder hebben geen zicht op uitzetting en worden volgens Human Rights Defence blootgesteld aan vernederingen en slechte omstandigheden. Zij richten zich met een noodkreet op de minister van Justitie, Quincy Girigorie en hebben allemaal een naam en een gezicht:
Maryuri Estlita Cambero Rodriquez
Maryuri (39) is op 12 mei 2019 met een bootje naar Curaçao gekomen en door de Kustwacht onderschept. Ze heeft vier kinderen in Venezuela achtergelaten. Haar moeder is invalide en heeft dringend medicijnen nodig. Er is thuis geen geld en geen eten. Ze hoopte dat in Curaçao te vinden door te gaan werken. Ze zit niet vast in de Vreemdelingenbarak, maar in de vrouwenvleugel van de gevangenis, tussen veroordeelde vrouwelijke gevangenen.
Maria Becximar Peroza Morales
Maria (20) is het nichtje van Maryuri. Ze kwam samen op het bootje met Maryuri. Maria heeft haar dochtertje achter moeten laten. Ze had Venezuela geen inkomen of uitkering en is vanwege de honger van haar en haar dochter naar Curaçao gekomen. Ze was ook slachtoffer van huiselijk geweld. Zij zit bij Maryuri in de vrouwenvleugel van de SDKK.
Edixon Jose Yanez Medina
Edixon (37) zat op het bootje dat in januari 2018 te pletter sloeg tegen de Noordkust. Daarbij verloren elf Venezolanen het leven. Edixon werd opgepakt, gedeporteerd, maar ondernam een nieuwe poging. Die mislukte ook. Hij zit nu al vanaf 13 mei 2019 vast. Edixon heeft zes kinderen in Venezuela en een zieke moeder. Hij kwam naar Curaçao om medicijnen voor haar te vinden. Door zijn aanhouding is dat niet gelukt. Zijn moeder is overleden, terwijl hij vast zat in de SDKK. Edixon is timmerman.
Franklin Rafael Chirino Alvarez
Franklin (26) is handelaar, sinds 21 mei 2019 gevangen in de Vreemdelingenbarakken van SDKK. Geen uitzicht op uitzetting.
Gabriel Morales Alejandro Perrozo (19)
Aankomst van Gabriel onbekend, hij kreeg een verwijderingsbeschikking op 30 juni 2019 en zit nu 6 maanden en 7 dagen vast.
Nicolas Antonio Ventura Alvarez (20)
Nicolas kreeg een verwijderingsbeschikking op 21 mei 2019 en zit nu 7 maanden en 16 dagen in vreemdelingendetentie zonder uitzicht op uitzetting.
Nelson Rafael Rojas Hernandez (?)
Nelson kreeg een verwijderingsbeschikking op 13 mei 2019 en zit nu 7 maanden en 24 dagen in vreemdelingendetentie zonder uitzicht op uitzetting.
Danilo Diaz Branchi (?)
Danilo zit straks op 14 februari 2019 precies een jaar vast in blok 1 van de SDKK-gevangenis tussen veroordeelde delinquenten, zonder zelf aangeklaagd en veroordeeld te zijn. Reden om hem in de SDKK op te sluiten: Danilo wordt verdacht van een strafbaar feit in Venezuela. Toen het misdrijf gepleegd werd zat hij op Curaçao. Er is geen uitleveringsverzoek en hij heeft geen juridische bijstand om zijn onschuld te bewijzen. Danilo loopt gevaar vermoord te worden bij terugkeer.
Radeloos
Net voor Kerst weet een van hen, Maryuri Cambero, een whatsapp audio bericht in te spreken. Dit is wat zij zegt:
Luister hier naar de audio (Spaan
Hallo, ik maak deel uit van een groep van negen ongedocumenteerden, wij zijn Venezolanen. Ik spreek ook namens hen. Ik zit al 216 dagen vast, om het simpele feit dat ik op Curaçao om bescherming heb gevraagd. De zaak is in handen van een advocaat en loopt al zes maanden. We hebben tot nu geen antwoord van de minister van Justitie gehad.
We hebben al eerder informatie gegeven over de slechte behandeling die wij ondergaan in de gevangenis en de slechte conditie waaronder wij verkeren sinds onze aankomst op 13 mei van dit jaar. Wij zoeken hier bescherming onder artikel 3 van het EVRM, ter waarborging van onze mensenrechten. Onze vrijheid is ons ontnomen. Een aantal van ons is mishandeld, beschoten door bewakers met rubberen kogels.
We krijgen niet genoeg te eten. We verliezen gewicht. Een van ons heeft een bacteriële infectie en heeft zelf een worm uit zijn voet gehaald. Wij krijgen geen medische verzorging. Anderen hebben huidaandoeningen, schurft door slechte sanitaire omstandigheden. Onze persoonlijke verzorging is ver onder de maat. De psychologische mishandelingen zijn erger geworden en zijn inhumaan.
We zijn alleen een keer gehoord, toen hebben wij de redenen opgegeven waarom wij op Curaçao om bescherming vragen. Functionarissen van de Immigratiedienst behandelen ons als criminelen. Terwijl wij alleen maar ongedocumenteerd zijn en in nood verkeren.
Wij zijn radeloos.
Wij vragen om onze vrijheid.
Wij zijn vaders en moeders met kinderen en wij hebben onze verantwoordelijkheden en wij zitten nu vol angst en radeloosheid op deze plek. Geef ons antwoord!
Niet alleen de Venezolanen, of hun advocaten, maar ook Human Rights Defense krijgt nul op het rekest. “Justitie zwijgt in alle talen”, zegt Ieteke Witteveen van deze lokale organisatie die zich inzet voor mensenrechten op Curaçao.
Gezaghebbers-instructie
De Verenigde Naties hebben samen met alle landen rondom Venezuela afgesproken Venezolanen die hun land geforceerd verlaten als vluchteling te behandelen. “Alleen het Koninkrijk der Nederlanden doet niet mee en behandelt hen als criminelen”, aldus Witteveen.
Zij zegt dat Venezolanen ook opgesloten worden in de gevangenis tussen veroordeelde gevangenen. “Curaçao schendt haar eigen regels. De zogenaamde Gezaghebbers-instructie is in 1998 opgesteld en herzien in 2006. Daarin is bepaald is dat de vreemdelingenbewaring een ordemaatregel is en niet voor onbepaalde tijd kan voortduren. Toch is dat wat met deze acht gebeurd”, zegt Witteveen.
Daarin staat ook dat de bewaring anders het karakter van een strafsanctie zou krijgen, zonder dat daaraan een bepaling ingevolge het strafrecht ten grondslag ligt. Uitgangspunt is dat wanneer na zes maanden (!) nog geen verwijdering heeft plaatsgevonden, moet worden aangenomen dat er geen zicht op verwijdering bestaat, en dat de bewaring dient te worden opgeheven.
“Voor acht van de twaalf is die termijn inmiddels verstreken, maar de minister laat hen niet gaan en wil ook niet zeggen waarom”, aldus Witteveen.
Mensenrechten
Zij stelt ook dat er sprake is van het moedwillig gevangen houden van verzoekers zonder dat zicht is op uitzetting. De gezaghebbers-instructie gebiedt dan vrijlating.
“Maar het is ook een uiting van ‘bad faith’, in flagrante strijd met art 5 lid 1 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens”, zegt Witteveen.
“Levensomstandigheden zoals in de barak of in het gevang in combinatie met de langdurige onzekerheid waarin de Venezolanen verkeren, zijn een optelsom van de ernst waar de werkingssfeer van art 3 in combinatie met art. 5 van het EVRM op toe ziet. Curaçao schendt de mensenrechten en Nederland wendt zijn gezicht af. Ik hoop dat de Nederlandse parlementariërs dat tijdens hun bezoek aan de SDKK-gevangenis beseffen en de Nederlandse regering daarop aanspreken.”