Isaura Carrilho – DENK – nr. 6
Op 17 maart is het zover: de Tweede Kamer verkiezingen. Dit jaar staan er ook een aantal Caribisch-Nederlandse kandidaten op de stemlijst. Koninkrijk.nu sprak ze over zaken gerelateerd aan de eilanden.
Eén van hen is de 26-jarige Isaura Carrilho, geboren op Curaçao en getogen in Amsterdam. Carrilho studeerde af op het gebied van internationale betrekkingen, diplomatie en internationale veiligheid. Voorheen werkte ze in het Caribische team van UNICEF en ze is momenteel actief als beleidsmedewerker bij DENK in de Tweede Kamer. Ze weet als geen ander waar Antilliaanse jongeren tegenaan lopen in Nederland en zet zich daarom in voor de “onzichtbare studenten van de eilanden.” Carrilho streeft naar een gelijkwaardige samenleving en wilt graag het taboe rondom jongvolwassen politici verbreken.
De politica staat op de zesde plaats van de kandidatenlijst van DENK. “De Caribisch-Nederlandse samenleving waarin alle burgers gelijkwaardige zijn” heet het speciale thema binnen het verkiezingsprogramma voor de Caribische delen van het koninkrijk. DENK heeft tien voorstellen voor de Caribisch-Nederlandse samenleving. De partij wilt voor de eilanden: gelijke invloed op de totstandkoming van Rijkswetten, meer samenhang in het beleid, meer ondersteuning van het bestuur en de eilandraden, hogere kinderbijslag en meer inzicht op de levenssituatie. Daarnaast streeft DENK naar meer invloed voor de eilandraden op wetgeving, inspraak in de benoeming van de Rijksvertegenwoordiger, afgestemde vestigingen van Nederlandse banken, herziening van het belastingstelsel en versterkte Kamers van Koophandel in Caribisch Nederland.
Waarom zet jij je in voor de Caribisch-Nederlandse jongeren die in Nederland komen studeren?
Ik ben zelf ook als student naar Nederland gekomen. Over het algemeen gaat het al slecht met Nederlandse jongeren. Dat valt niet meer te ontkennen. Maar laat staan de studenten die vanuit de eilanden naar Nederland komen. Daar is zo weinig aandacht voor. Er is niet alleen weinig aandacht vanuit de kabinetten van de autonome eilanden, maar ook vanuit de Tweede Kamer en de Rijksministerraad. Die jongeren hebben we juist hard nodig, want ze zijn de toekomst van de eilanden.
Waardoor komt dat?
Het is zo belachelijk dat we in een koninkrijk wonen en dat niemand dat beseft. En de meesten weten niet hoe dat koninkrijk er überhaupt uitziet, ik vind dat echt schandalig.
Anno 2021 vind ik het heel ironisch dat iedereen ‘woke’ en bewust is geworden maar dat we de neokoloniale aspecten binnen ons eigen koninkrijk niet opmerken.
Ik vind dat het Nederlandse onderwijsmateriaal, dat ook op de eilanden gebruikt wordt, veel meer informatie moet verschaffen over de staatsinrichting van het Koninkrijk. En als je het hebt over de staatsinrichting en waar die vandaan komt moet je ook het slavernijverleden van Nederland bespreken. Dan heb je twee onderwerpen in één, want veel mensen schrikken bij het slavernijverleden al af.
Veel mensen zien de correlatie tussen de doorwerking van discriminatie en onwetendheid niet. Dat begint in het onderwijs, want er wordt niet genoeg aandacht besteed aan dat slavernijverleden en hoe dichtbij dat verleden eigenlijk nog is. We leven in een koninkrijk en als je goed kijkt zijn de eilanden gewoon nog een erfenis van dat verleden. Het zijn immers voormalige slavenkolonies. Nederland is één van de drie landen ter wereld die dat verleden nog in haar koninkrijk heeft zitten. Maar de gemiddelde Nederlander denkt dat slavernij iets van duizend jaar geleden is en de eilanden nu onafhankelijk zijn.
Hoe belangrijk is het om politici van verschillende delen van het koninkrijk in de kamer te hebben?
Dat is super belangrijk en heeft veel te maken met het feit dat de eilanden aan het einde zitten van het beleid dat in Nederland wordt gemaakt. Neem bijvoorbeeld COHO. Dat beleid zorgt ervoor dat de eilanden alleen maar de kleine letters kunnen aanpassen, maar dat de grote letters al vaststaan.
Het enige verantwoordingsmechanisme wat er in de Tweede Kamer zit is de commissie Koninkrijksrelaties, specifiek richting het beleid van staatsecretaris Knops, en de Rijksministerraad. In die commissies zitten mensen ‘affiniteit’ met de eilanden. Maar als je kijkt wat die affiniteit werkelijk betekent zijn ze er een paar keer op vakantie geweest. Ze hebben totaal geen inzicht in noch de culturele verschillen noch hoe het werkt op de eilanden. Ze hebben geen korte lijn met de eilanden en geen inzicht hoe ze dingen daar moeten opzetten.
Omdat er in die commissie geen mensen met roots op de eilanden zitten, merk je dat ze ook geen raakvlak hebben met de Antilliaanse gemeenschappen die in Nederland wonen. Ik vind het super bizar dat er bijvoorbeeld vanuit de regering geen extra investeringen bij DUO zijn om een soort overkoepelend organisatie te vormen dat specifiek is gericht op de begeleiding van studenten van de eilanden. Er zijn geen instituten die een speciale afdeling hebben ingericht voor Caribische studenten, terwijl daar de toekomst ligt. Daar is ook in het IPCO overleg of in de Rijksministerraad geen aandacht voor.
Maar er wordt ook geen aandacht gegeven aan de emancipatieslag die de gemeenschappen hier nog nodig hebben. Antilliaanse jongeren in de brede zin het meest gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Dat staat niet hoog op de agenda en dat vind ik schandalig.
Je kan toch niet anno 2021 verkopen dat de Tweede Kamer van het koninkrijk gewoon niet divers is. Afro-Nederlanders zijn er al niet in de Tweede Kamer, maar er zijn ook gewoon geen Caribische politici.
Daar zie je ook bij de prioriteiten van de grote partijen. Jorien Wuite, de voormalige gevolmachtigde minister van Sint-Maarten staat op nummer 20. Ik vind dat schandalig. Ze weet ook dat ik dat vind. Wuite heeft zo een goed cv en dan zet D66 haar zo laag op de lijst. Dat reflecteert de prioriteiten van de grote politieke partijen.
Welke Koninkrijk issues vind jij het belangrijkst?
Als je kijkt naar de bijzondere gemeentes vind ik het heel kwalijk dat na 10-10-10 maar weinig gebeurd is op Saba, Sint-Eustatius en Bonaire. Nu pas beseffen ze dat ambtenaren hier Papiaments moeten leren, dat het levensstandaard omhoog moet, dat er heel veel armoede is op de eilanden. De ombudsman heeft daar vorig jaar een vernietigend rapport over geschreven en dat proces komt nu pas op gang. Dus voordat de levenstandaard überhaupt op hetzelfde niveau is als Europees Nederland zijn we vijf jaar verder, tien jaar zelfs. Dat heeft ook te maken met het niet hebben van representatie in Den Haag, en dat is gewoon Nederland he, dat zijn gewoon openbare lichamen van Nederland.
En hoe zit dat dan met de CAS-eilanden?
Ook op Curaçao, Aruba en Sint-Maarten is armoede een groot probleem. Op de autonome eilanden leeft momenteel de helft van de bevolking onder de armoedegrens, onder andere vanwege de coronacrisis. Ook dat heeft in Den Haag geen prioriteit, terwijl het statuur stelt dat de verantwoordelijkheid voor een gelijkwaardige levensstandaard bij Europees Nederland ligt.
Wat vind je van de Rijksministerraad en de commissie Koninkrijksrelaties?
Er wordt echt gewerkt vanuit een neokoloniaal perspectief. Veel Kamerleden zeggen dat we dingen moeten regelen vanuit het koninkrijksniveau. Maar de verdeling tussen Caribische en Nederlandse representatie in de Rijksministerraad is ongelijk. Dus bij alles wat erdoorheen moet zal Nederland winnen omdat ze de meerderheid vormen. Dat terwijl die beslissingen meer in het belang van de eilanden zijn dan van Europees Nederland. Die ongelijkheid vind ik heel frustrerend.
Daarnaast is er binnen de commissies niet genoeg aandacht voor de agendapunten van waar Caribische studenten tegenaan lopen. Ze vallen hier letterlijk weg. Maar op de lange termijn is die groep juist essentieel voor de toekomstperspectieven van de eilanden. Nederland heeft dus ook inherent belang bij het welzijn van die specifieke studenten. Daar mag veel meer aandacht naar komen.
Hoe los je die ongelijkheid op? Hoe zorg je dat er meer mensen van een diverse afkomst ook de politiek in komen?
Ten eerste moet de Caribische gemeenschap politiek actiever worden. Daarnaast is de opkomst van onze gemeenschap echt heel laag. Dat zorgt voor een cyclus: als je niet gaat stemmen dan kan je dus ook niet stemmen op mensen die jou specifiek representeren. Doordat je niet stemt komen er dus ook geen Antillianen in, maar we klagen wel dat er niet genoeg representatie is. Iedereen stemt wel voor de eilandbesturen, maar als het om de Nederlandse verkiezingen gaat laten veel Caribische Nederlanders hun stem verloren gaan. We beseffen vaak de kracht niet van onze stem.
Daarom wil ik ook heel erg graag jongeren politiek bewuster maken.
We onderschatten de kracht van onze gemeenschap. We zijn er met best wel veel dus we zouden de kamer kunnen kleuren, maar we gaan niet stemmen.
We moeten de Antilliaanse gemeenschap oproepen om te stemmen en we moeten een reorganisatieslag maken over de manier waarop we onze achterban bereiken.
Ik kan wel bij Jinek gaan zitten maar daar bereik ik de Antilliaanse gemeenschap niet mee. Ik heb bijvoorbeeld ook een campagnefilmpje gemaakt met studenten in het Papiaments. Dan merk je ook al dat heel veel mensen denken ‘hèhè eindelijk iemand die begrijpt dat je in een eigen taal moet communiceren.’ Mensen willen tegenwoordig wijken van de identiteitspolitiek, maar dat is juist essentieel om onze eigen mensen aan te spreken.
Komt dat ook door een soort wantrouwen die op de eilanden heerst jegens de Nederlandse politiek hebben?
Dat denk ik zeker. De kloof is heel groot en veel Antillianen vertrouwen de Nederlandse politici niet. Maar dat komt ook door de manier waarop over het algemeen in Nederland over de eilanden wordt gecommuniceerd. Dat is doorgaans heel negatief en ik denk daarom dat het ook heel belangrijk is om dat beeld te doorbreken.
Dat is ook één van de redenen dat ik naar voren ben gestapt: ik doorbreek dat vooroordeel over een Antilliaan. Maar het is ook heel ernstig dat we nog steeds in dat hokje worden geplaatst.
Pas toen ik in december op Curaçao was bedacht ik me hoeveel kracht we laten liggen. Zelfs op de eilanden zijn er heel veel mensen die stemgerechtigd zijn en mogen stemmen voor de Tweede Kamer. Maar we doen het niet, terwijl daar zoveel zetels zitten.
Sint-Maarten, Aruba en Curaçao hadden bijvoorbeeld in samenwerking een partij kunnen oprichten die zich alleen maar richt op de eilanden en die zouden nog met zes zetels de kamer komen ook. Dat beseffen we vaak niet. Dat zou pas Nederland pas een teken geven dat er meer aandacht moet komen voor de Caribische delen van het koninkrijk. Het zou zo een krachtig geluid zijn als mensen op de eilanden meer zouden stemmen. Nederland zou flabberghasted zijn.
Hoe is het om vanuit hier iets voor de eilanden te willen betekenen? Je komt er natuurlijk vandaan en hebt er sterke affiniteit mee, maar heb je vanuit Nederland nog een goede feeling met het ‘achterland?’
Een voordeel van je eigen mensen in de Tweede Kamer hebben is dat de lijntjes veel korter zijn. Dus je kan samenwerking beter opzoeken. Curaçao heeft bijvoorbeeld een grote volksorganisatie die daar de politieke problematiek agendeert. Daar kan je dan mee samenwerken. Bijvoorbeeld als ze documenten hebben die wij moeten doorlezen. Ik denk dat het vanuit de eilanden heel belangrijk is dat je die uitwisseling van informatie behoudt. De kabinetten spelen daar een grote rol in, maar die spelen nu nog een beetje politiek veilig.
Ik gaf gisteren bijvoorbeeld een seminar over COHO en bepaalde rapporten aan een organisatie die jongeren en jongvolwassenen probeert te motiveren om te gaan stemmen op Curaçao. Als je dat soort dingen blijft hanteren ligt daar denk ik de oplossing. Heel veel dingen gebeuren achterstallig. Op Curaçao beseffen mensen nu pas wat COHO betekent terwijl ik vorig jaar al dacht ‘jongens wakker worden, hoezo heeft niemand het hierover?’ Maar de politieke partijen daar zijn er nu pas mee bezig, terwijl het al getekend is.
Wat vind jij van de huidige koers van het demissionair kabinet? COHO bijvoorbeeld?
Ik doem dat COHO gaat mislukken. Je ziet het al: er wordt vanuit hier gewerkt en niet vanuit daar. Het is gewoon heel bizar.
Maar ik ben oprecht ook heel kritisch naar de autonome eilanden zelf toe. Je ziet gewoon dat op Sint-Maarten, Aruba en Curaçao bepaalde hervormingen niet zijn doorgevoerd vanwege achterstallig overheidsbeleid. Dat heeft er ook voor gezorgd dat de eilanden in deze verzwakte economische staat zijn. Volgens mij was elk eiland bankroet voor corona. Sint-Maarten heeft natuurlijk ook nog de orkaan gehad, dus ze hebben een beetje leeway, maar ook daar ging het slecht.
Iedereen met een beetje kwalitatief inzicht had dat kunnen voorspellen voor 10-10-10. De eilanden gingen heel precair de autonome status in. Dat kan je Nederland wel een beetje kwalijk nemen. Ze hebben nooit geïnvesteerd in het creëren van stabiele en transparante instituten op de eilanden. Nederland heeft nooit geïnvesteerd in een veilige politieke arena.
Hierdoor zijn er daar veel politieke elites die baat hebben bij de instabiliteit. Dat merk je op elk eiland. De corruptie wordt in stand gehouden vanwege de status quo. Dat moet doorbroken worden en ik denk wel dat daar een harde hand bij nodig is.
Maar de COHO neemt de positie over van het lokale parlement. De overheden hebben heel weinig bewegingsruimte om überhaupt aanpassingen te maken. De rekening daarvan wordt betaald door de gewone burger en dat vind ik heel kwalijk.
Ik denk dat de verantwoordelijken zichzelf goed in de spiegel mogen aankijken, want dit is ook gedeeltelijk onze schuld. We zijn wel heel snel met het wijzen van het vingertje naar Nederland en daar ligt ook een groot deel van de verantwoordelijkheid. Maar de drama, corruptie, maffiabanden en politiek clientelisme gaan gewoon te ver. Dat heeft ons de kop gezorgd.