Deel 6 column: Hé zus, je hebt makkelijk praten

De zussen Esther en Linda schrijven columns over de vier talen die op de ABC-eilanden worden gesproken. Het bijzondere aan de column is dat er een vijfde taal in de column is verwerkt. Het is dus niet alleen Nederlands, Engels, Spaans en Papiaments, maar ook gebarentaal voor doven. Esther is tolk gebarentaal en Linda geeft les in Nederlands en Engels en spreekt goed Spaans. De reden waarom ze schrijven is dat het best bijzonder is dat op de eilanden minimaal vier talen worden gesproken.

Verwarring is een bron van vernieuwing.
Loesje

Hi zus,

Toen ik vanmorgen mijn jeep zag die onder het stof zat, moest ik terugdenken aan natuurpark Washington Slagbaai. Gistermiddag lekker getoerd. Ik vond het zo’n magisch onderdompeling in de natuur dat dit woord een bijzondere klank kreeg, terwijl ik eigenlijk een stadsmeisje ben, dat meer steden dan landschappen heeft gezien. Tijdens het rijden somde ik onnadenkend het woord natuur op in andere talen: natuur, nature, naturalesa, naturaleza. Die vier woorden leken verdomd veel op elkaar.

Fijn als er overeenkomsten zijn in woorden. Dan onthoud ik het beter als het een nieuw woord is dat ik wil leren. Ik ga dan even buurten bij de andere talen. Helaas niet altijd met succes. Soms mis ik de boot. Kippenvel is in het Papiaments hetzelfde ‘kueru di galiña’ en ook in het Spaans ‘piel di galiña’, dus dacht ik dat het in het Engels ‘chicken skin’ was. Er stond me iets bij van de muzikant Ry Cooder die lang geleden een album maakte met de titel Chicken Skin. Ik hou dit maar op dichterlijke vrijheid. In het Engels wordt een ander gevogelte dat voor kippenvel staat, namelijk de gans: goosebumps. Heb jij ooit een gans

met kippenvel gezien of een kip met ganzenbulten? Toch wel grappig dit soort spraak-verwarringen. Is dat ook in gebarentaal? Dat er woorden zijn die een misverstand oproepen.

Hey Zus!

Nou zus, daar ben ik eens even ingedoken in die cognaten (buitenlandse woorden onder andere die op elkaar lijken). Gebarentaal is niet universeel. Er zijn zo’n 137 gebarentalen over de hele wereld. Ik heb zelf eens gezocht naar het gebaar voor kippenvel in verschillende gebarentalen. In de Nederlandse gebarentaal zet je je linkerhand met gespreide vingers op je rechterarm bij de pols en dan veeg je die hand naar boven op je arm. Het lijkt eigenlijk op de haartjes die rechtop staan als je kippenvel krijgt. Nou is het geval dat bijvoorbeeld de Tsjechen, de Grieken, de Turken en Amerikaanse doven hetzelfde gebaar maken. Maar de Japanners maken het gebaar de andere kant op! Dus van boven naar beneden op de arm. Dat is een beetje te vergelijken met jouw kippenvel/ganzenbult verhaal.

Nog even over die Japanse gebarentaal. Die is fascinerend! Ik begrijp het gesproken woord amper dus laat staan de gebaren. Heb ik even een heel leuk voorbeeld: Je kent het scheldgebaar met je middelvinger. Dat betekent, denk ik, in alle talen wel hetzelfde. Behalve weer in Japan, daar is dit het gebaar voor broer!

Ik sprak er gisteren over met een van origine Spaanse dame. Zij vertelde dat de gebaren die horende mensen maken onderling ook heel erg kunnen verschillen! Zo zei ze dat het gebaar ‘lekker’, zo je hand naast je hoofd zwaaien, in het Spaans heel iets anders betekent, namelijk iets als ‘Sukkel, wat doe je nou!’ Het zwaaien naast je hoofd voor ‘lekker’ is dus typisch Nederlands! Of zou er op Bonaire ook een gebaar voor zijn? Maken de Engelsen een gebaar voor ‘lekker’? Weet jij dat zus?

Lees ook:

Deel 6 column: Hé zus, je hebt makkelijk praten

1 gedachte over “Deel 6 column: Hé zus, je hebt makkelijk praten”

Laat een reactie achter